1.Informacje o „Informatorze…”
„Informator o czasopismach gromadzonych w bibliotekach gnieźnieńskich” z założenia ma stanowić pomoc dla czytelników pragnących zorientować się w zasobach czasopism gromadzonych w bibliotekach Gniezna.
Ponieważ niektóre z bibliotek gnieźnieńskich jeszcze wprowadzają swoje zbiory do systemów elektronicznych, prawdopodobnie przez pewien czas informacja o nich nie będzie dostępna w sieci. Aby więc dać czytelnikom możliwość uzyskania orientacji w zasobach bibliotek – bez konieczności fizycznego udania się na miejsce – jako tymczasową pomoc proponujemy „Informator o czasopismach gromadzonych w bibliotekach gnieźnieńskich”.
Pierwotny zamysł, iż „Informator…” ma stanowić pomoc dla studentów Instytutu Kultury Europejskiej UAM został zmieniony w trakcie pracy nad nim. Okazało się bowiem zasadne, aby do czasu wypracowania innych rozwiązań, służył on także użytkownikom pozostałych bibliotek.
Wśród bibliotek, które włączyły się do projektu – bez udziału pracowników których wykonanie tej pracy byłoby niemożliwe – i udostępniły dane o swoich zasobach czasopism, znalazły się przede wszystkim:
- Archiwum Państwowe w Poznaniu. Oddział w Gnieźnie,
- Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna wraz z filiami,
- Publiczna Biblioteka Pedagogiczna,
- biblioteka Muzeum Początków Państwa Polskiego,
- biblioteka Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego,
- biblioteka Gnieźnieńskiej Szkoły Wyższej Milenium,
- biblioteka Akademii Nauk Stosowanych im. Hipolita Cegielskiego.
Wymienione biblioteki zobowiązały się także do bieżącego uzupełniania informacji o swoich zasobach – w „Informatorze…” dostępnym również ze strony internetowej Biblioteki IKE (http://ike.amu.edu.pl/ – Biblioteka). Do oddziałów informacji poszczególnych bibliotek będziemy rozsyłać aktualizacje drukowane w formie zeszytów. Od 2020 r. część Bibliotek udostępnia „Informator …” tylko w postaci linku do dokumentu on-line. Od 2022 r. poniższy wykaz nie zawiera aktualizacji Biblioteki Akademii Nauk Stosowanych im. Hipolita Cegielskiego.
Mam nadzieję, iż „Informator…” okaże się przydatny pracownikom i użytkownikom bibliotek miasta Gniezna. Oczekuję na uwagi krytyczne (rames@amu.edu.pl), które pomogą zwiększyć użyteczność tego opracowania aż do chwili, kiedy przestanie być ono potrzebne w związku z zakończoną rejestracją elektroniczną zasobów bibliotek gnieźnieńskich .
Maria M. Cierpiszewska
2. Metoda opracowania
„Informator…” ma postać bibliografii ogólnej o zasięgu ograniczonym do wydawnictw ciągłych. Rejestruje ona odpowiednie dokumenty zgromadzone w następujących bibliotekach:
- Archiwum Państwowe w Poznaniu. Oddział w Gnieźnie;
- Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna wraz z filiami;
- Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Gnieźnie;
- biblioteka w Muzeum Początków Państwa Polskiego;
- biblioteka Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie;
- biblioteka Gnieźnieńskiej Szkoły Wyższej Milenium;
- biblioteka Akademii Nauk Stosowanych im. Hipolita Cegielskiego;
- Biblioteka Instytutu Kultury Europejskiej UAM.
W „Informatorze…” ujęte zostały:
- wydawnictwa aktualnie ukazujące się i na bieżąco gromadzone w w/w placówkach;
- czasopisma aktualnie ukazujące się, których gromadzenie zostało przerwane;
- wydawnictwa, które są przechowywane, ale już się nie ukazują.
Podstawę opracowania „Informatora…” stanowiły przede wszystkim elektroniczne i tradycyjne katalogi biblioteczne oraz karty czasopism w/w bibliotek a także informacje uzyskane od bibliotekarzy. Dane do opisów bibliograficznych zaczerpnięto również z elektronicznych baz Biblioteki Narodowej, bazy KARO i FIDES, NUKAT oraz z „Bibliografii Wydawnictw Ciągłych” i „Bibliografii Regionalnej Wielkopolski”. W wielu przypadkach konieczna była autopsja czasopisma.
Dokonano pewnej selekcji dokumentów – serie wydawnicze włączano jedynie wówczas, gdy opisywane były jako całość (głównym kryterium było posiadanie ISSN).
Opis dokumentu wykonano według drugiego stopnia szczegółowości zgodnie z normą PN-N-01152-02:1997 Opis bibliograficzny. Wydawnictwa ciągłe.
Opisy bibliograficzne zawierają następujące dane:
- Opis aktualnie ukazującego się wydawnictwa:
tytuł właściwy lub tytuł wspólny; oznaczenie podserii, dodatku lub sekcji; tytuł zależny: dodatek do tytułu; numeracja pierwszego zeszytu; miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania pierwszego zeszytu; ISSN.
- Opis wydawnictwa, które przestało się ukazywać:
Tytuł właściwy lub tytuł wspólny; oznaczenie podserii, dodatku lub sekcji; tytuł zależny: dodatek do tytułu; numeracja pierwszego zeszytu – numeracja ostatniego zeszytu; miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania pierwszego zeszytu – data wydania ostatniego zeszytu; ISSN.
Według normy podstawę opisu stanowi pierwszy zeszyt wydawnictwa. Dane przejęte z kolejnych zeszytów podawane są w strefie uwag jako zmiany.
W niniejszej pracy przyjęto zasadę rejestrowania aktualnych danych w przypadku dodatku do tytułu, miejsca wydania i wydawcy przy czasopismach nadal wychodzących oraz ostatnich zmian przy ciągach zamkniętych. Tam, gdzie opracowującemu bibliotekarzowi nie udało się dotrzeć do informacji potrzebnych w opisie bibliograficznym, w miejscu brakujących danych wstawiono [?].
Tytuł każdego czasopisma wyróżniono dużymi literami. Jeśli czasopismo zmieniło tytuł, nowa wersja tytułu otrzymywała nowy opis bibliograficzny, a zmiany zostały zasygnalizowane przy pomocy skrótów:
”Poprz. tyt.” – dla wcześniejszych wersji tytułu czasopisma,
”Kontyn. przez” – jeśli kolejne zeszyty/numery/tomy ukazały się pod nowym tytułem.
Zmiany te rejestrowano dużymi literami, o ile czasopismo jest gromadzone przez którąkolwiek z bibliotek ujętych w „Informatorze…” lub kursywą, jeśli żadna z nich czasopisma pod zmienionym tytułem nie gromadzi (nawet w takim przypadku starano się zanotować rok, od którego czasopismo się ukazuje lub lata, w jakich się ukazywało). Tytuły pisane dużymi literami są zatem równocześnie odsyłaczami do nowego opisu bibliograficznego. W kilku przypadkach zamieszczono uzupełniające informacje, np. o istniejących dodatkach, zaznaczano też przerwy w ukazywaniu się tytułu. Elementy opisu pisane alfabetami nie łacińskimi transliterowano.
- Korzystanie z „Informatora…”
Opisy uporządkowane są alfabetycznie według tytułów. W rubryce danej biblioteki podany jest pierwszy rocznik, jaki biblioteka posiada, a następnie znak pauzy określający, że dany tytuł jest nadal gromadzony. Nie rejestrowano braków w ramach roczników (z niewielkimi wyjątkami), ich istnienie zaznaczano jedynie określeniem: (niekompletne). Szczegółowych informacji o posiadanych numerach w ramach danego rocznika należy szukać na stronach internetowych bibliotek uwzględnionych w „Informatorze…” bądź w ich katalogach on-line.
Tytuły gromadzone przez Bibliotekę Publiczną Miasta Gniezna zaopatrzono w informację o miejscu przechowywania tytułu (zob. Wykaz skrótów).
Wykaz skrótów
I. Biblioteki :
ANS – BIBLIOTEKA PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W GNIEŹNIE – UL. WRZESIŃSKA 43-55 BUDYNEK NR 5
AP – ARCHIWUM PAŃSTWOWE W POZNANIU. ODDZIAŁ W GNIEŹNIE – UL. JANA III SOBIESKIEGO 20
BPMG – BIBLIOTEKA PUBLICZNA MIASTA GNIEZNA
BPMG BG – Biblioteka Główna (Wypożyczalnia i Czytelnia dla Dorosłych) – ul. Mieszka I 16
WdD – Wypożyczalnia dla dzieci – ul. Mieszka I 15
F1 – Filia nr 1 – ul. Krucza 3
F2 – Filia nr 2 – ul. Staszica 12a
F9 – Filia nr 9 – os. OR ŁA BIAŁEGO 18
GSWM – BIBLIOTEKA GNIEŹNIEŃSKIEJ SZKOŁY WYŻSZEJ MILENIUM – ul. Pstrowskiego 3a
IKE – BIBLIOTEKA INSTYTUTU KULTURY EUROPEJSKIEJ UAM – UL. KOSTRZEWSKIEGO 5-7
MPPP – BIBLIOTEKA W MUZEUM POCZĄTKÓW PAŃSTWA POLSKIEGO – ul. Kostrzewskiego 1
PBP – PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W POZNANIU FILIA W GNIEŹNIE – ul. Mieszka I 27
PWSD – PRYMASOWSKIE WYŻSZE SEMINARIUM DUCHOWNE – UL. SEMINARYJNA 2
II. Wykaz pozostałych skrótów użytych w „Informatorze…”
A. – Anno (wł.) – rocznik
Bd. – Band (niem.) – tom
Br. – broj (bułg.) – numer
Bull. – Bulletin (wł.) – biuletyn
BWC – Bibliografia Wydawnictw Ciągłych
cop. – copyright
č. – číslo (ukr.) – numer
F. – Folge (niem.) – ciąg
Fasc. – fascykuł
G. – Godina (bułg.) – rok
H. – Heft (niem) – zeszyt
Hlbj. – Halbjahr (niem.) – półrocznik
Jb. – Jahrbuch (niem.) – rocznik
Jg. – Jahrgang (niem.) – rocznik
Kontyn.przez – kontynuowany przez
kw. – kwartał
nadb. – nadbitka
No, no – number (ang.) – numer
Nr, nr – numer
nr specj. – numer specjalny
Num. – numero (wł.) – numer
Ossolineum – Zakład Narodowy im. Ossolińskich
PAN – Polska Akademia Nauk
Poprz. tytuł – poprzedni tytuł
PWN – Państwowe Wydawnictwo Naukowe
PZWS – Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych
R. – rocznik
[s.n.] – bez wydawcy
T., t. – tom
V. – volume (wł.) – wolumen, tom
Vol. – wolumen
Vyp. – Vypusk (ukr.) – wydanie
Wydaw. – wydawnictwo
Z., z. – zeszyt