W dniu 2 lutego 2024 r. Prof. dr hab. Stanisław Gawiejnowicz z Wydziału Matematyki i Informatyki UAM wygłosił wykład pt. „Algorytmika w służbie Caissy, czyli krótka historia programów szachowych”.
Streszczenie:
Gra w szachy, łącząca w sobie wiedzę, kulturę, sport i sztukę, fascynuje ludzi od stuleci. Od ponad stu lat matematycy, informatycy oraz inżynierowie pracują nad stworzeniem komputerowego szachisty, który przewyższałby siłą gry arcymistrzów. Celem wykładu jest przedstawienie długiej drogi od powstania pierwszych mechanicznych pseudo-automatów do gry w szachy do współczesnych programów szachowych.
W początkowej części wykładu omówione zostaną historyczne pseudo-automaty szachowe (Turek, Ajeeb, Mephisto) oraz automat do rozgrywania końcówek wieżowych (El Ajedrecista). Następnie przedstawione zostaną główne prace teoretyczne (teoria gry pozycyjnej Steinitza, twierdzenie Zermelo, twierdzenie o mini-maksie, algorytm alfa-beta, schematy Shannona), leżące u podstaw konstrukcji współczesnych programów szachowych. Wykład zakończy przegląd głównych dat w rozwoju programów szachowych oraz wyników ich rywalizacji w różnej rangi mistrzostwach w przeszłości i obecnie.
Szczególny nacisk zostanie położony na prezentację własności i wzajemnych powiązań algorytmów stosowanych w programach szachowych. Przedstawiane algorytmy i pojęcia będą ilustrowane przykładami studiów i zadań szachowych.
O wykładowcy:
Doktor (1997) oraz doktor habilitowany (2009) nauk technicznych w dyscyplinie informatyka, profesor nauk inżynieryjno-technicznych (2021). Aktualnie zatrudniony jako profesor w Pracowni Algorytmiki na Wydziale Matematyki i Informatyki UAM, której jest kierownikiem. Promotor trzech rozpraw doktorskich. Zainteresowania naukowe obejmują teorię szeregowania zadań, teorię algorytmów, teorię złożoności oraz zastosowania algorytmiki. Staże naukowe na National Taiwan University (Taipei, Tajwan, 1998, postdoc) oraz National Chiao Tung University (Hsinchu, Tajwan, 2013, visiting professor). Laureat „Best Reviewer Award” (European Journal of Operational Research, 2010; Omega International Journal of Management Science, 2012) oraz Nagrody Komitetu Informatyki Polskiej Akademii Nauk im. Profesora Zbigniewa Pawlaka (2021).
Był to jeden z wykładów promujący obchody 30-lecia Wydziału Matematyki i Informatyki UAM.
Link do strony z informacjami nt. serii wykładów z okazji 30-lecia powstania Wydziału Matematyki i Informatyki UAM:
https://wmi.amu.edu.pl/30-lecie/wyklady-naukowe-z-okazji-30-lecia-wmi
