Ubrany w bunt, ozdobiony w opór – odzież jako wyraz niezgody i protestu w Imperium Rzymskim okresów Republiki i Pryncypatu

Grant Narodowego Centrum Nauki

Zgodnie z powszechnym wyobrażeniem, obecnym także w literaturze naukowej, ubiór jest nie tylko wyrazem tożsamości, ale również symbolem płci, wieku, statusu, sytuacji życiowej czy wykonywanego zawodu. Dlatego też w antycznym Rzymie zasady noszenia różnych części garderoby obwarowane były licznymi tabu, zakazami i nakazami, z których część zapisana została w stosownych aktach prawnych. Przekazany przez autorów antycznych i ugruntowany przez sztukę rzymską obraz obywatela Rzymu ukazuje nam poważnego mężczyznę odzianego w togę oraz dostojną kobietę okrytą stolą.

Jednak odzież, którą nosili mieszkańcy Wiecznego Miasta była bogatsza i miała więcej znaczeń. Na co dzień noszono ubrania z różnych stron świata, o różnych kolorach, krojach, z różnych materiałów. O tym jak ostatecznie się zaprezentować każdorazowo decydowała jednostka, społeczeństwo zaś ten ubiór odczytywało i interpretowało, choć nie zawsze zgodnie z intencją ubranego. Zdarzało się i tak, że pewne konwencje, czy nawet regulacje prawne, łamano aby okazać swoje niezadowolenie z zaistniałej sytuacji społecznej czy politycznej. Przedmiotem badań dr Zofii Kaczmarek staje się zatem ubiór jako forma protestu i buntu przeciw określonym okolicznościom społecznym i politycznym.

W ramach działania naukowego zaplanowano wyjazd konsultacyjny do Centre for Textile Research (CTR) w Kopenhadze, który pozwoli na skonsultowanie dotychczasowych wyników badań, przyjętej metodyki i doboru źródeł oraz zakreślenia ram chronologicznych i geograficznych przyszłego, docelowego projektu w ramach konkursu OPUS NCN, który zakłada zgłębienie badań nad ubiorem jako wyrazem tożsamości i niezgody nie tylko w samym Rzymie, ale i w jego prowincjach.